Nou, toen hebben we gezegd: “Dertig tot vijftig?” Het idee was altijd dat het honderden vliegtuigwrakken zouden zijn. Het leek een enorm probleem. Vandaar dat de overheid de portemonnee niet wilde trekken. Maar ja, als je het nu over dertig vliegtuigwrakken hebt…
Toen hebben we bekeken wat een vliegtuigberging nu eigenlijk kost. Nou, een gemiddelde vliegtuigberging hebben we geschat op een half miljoen. Elke berging is uniek, dus we hebben een gemiddelde genomen. En laten we er nu eens van uitgaan dat je er drie per jaar doet. Nou, dan geef je dus 1,5 miljoen op jaarbasis uit aan vliegtuigbergingen. En dat op de complete Rijksbegroting. Dan ben je van al die discussies af. Je zegt gewoon als Rijk:
“Weet je wat, ik ga die dertig vliegtuigwrakken opruimen. Ik ga de vermisten opsporen. Dat kost me 1,5 miljoen per jaar op zijn hoogst. En als ik dat Nationaal Programma niet had gehad, had ik daar toch al zeventig procent van moeten betalen.”
De extra bijdrage is helemaal niet zo groot, maar het is net dat extra zetje dat die gemeenten nodig kunnen hebben om overstag te gaan.
Dat idee hebben we gelanceerd in een documentaire, ‘Liever dood dan vermist’ van Frenk van der Linden en Gisèla Mallant. Die had ik – dat was toeval – geholpen met een documentaire over het bombardement op Auschwitz. Ik stond op de premièreavond met Gisèla te praten en zei:
“Nou, als je ooit nog eens een interessant onderwerp voor een documentaire zoekt, dan weet ik er nog wel één.”
En zo is Gisèla aan dat onderwerp gekomen, samen met Frenk.
Zij hebben dus die documentaire gemaakt. Toen gebeurde datgene dat we gehoopt had wat er ging gebeuren: er werden Kamervragen gesteld. Die werden natuurlijk door BZK [Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, red.] wat afhoudend beantwoord, zoals dat hoort bij de overheid. Toen hebben we een motie in de Kamer gekregen waarin de Tweede Kamer de regering opriep om toch maar gewoon die dertig vliegtuigwrakken op te ruimen, in een bescheiden tempo. Die motie is aangenomen door de minister van Binnenlandse Zaken en dat is het Nationaal Programma geworden.