Adviesraad en Adviescommissie

Het prille begin van de gemeentepolitiek in Almere

In 1976 arriveerden de eerste bewoners van Almere. Formeel waren de adviezen die de Adviesraad van het openbaar lichaam 'Zuidelijke IJsselmeerpolders' aan de landdrost uitbracht, ook op Almere van toepassing. De Adviesraad zetelde echter in het verre Lelystad. Vandaar dat het piepjonge Almere een eigen proto-gemeenteraad kreeg, namelijk een Adviescommissie. Toenmalig ambtenaar Ed Belder vertelt:

Verkiezingen 1977

Het legen van de stembus op 11 maart 1977 tijdens de eerste verkiezingen voor de Adviescommissie te Almere-Haven. V.l.n.r.: E.E. Belder, ds. E.F. Verbaas, A.C. van der Vliet en W.J. de Graaf (foto J.U. Potuyt, collectie RIJP).

Alle rechten voorbehouden

Nou, de Adviescommissie was natuurlijk een hele officiële commissie. Ik heb al de verkiezingen voor de Adviescommissie hier geregeld. Daar vonden echte verkiezingen voor plaats. Daar maakten ook gewoon echte officiële stembiljetten voor. De bewoners werden ook keurig via de toenmalige bevolkingsadministratie opgeroepen om te komen stemmen voor de Adviescommissie. Ik kan mij nog herinneren dat dominee Verbaas ook voorzitter was van het stembureau op zo’n verkiezingsdag. En daar hebben we diverse adviescommissieverkiezingen gehad.

We hadden toen de Adviesraad, natuurlijk. De Adviesraad zetelde in Lelystad. Er was toen één Adviesraad, maar die Adviesraad vond het niet verstandig om vanuit Lelystad te gaan regeren over Almere zonder enige inspraak, zoals Han Lammers het ook nooit verstandig heeft gevonden om als landdrost, zeg maar, als een soort dictator te gaan [regeren]. Feitelijk kwam hem alleen alle macht toe. Hij was tot landdrost hier benoemd en al het andere, zo’n Adviesraad, dat is later wel verankerd in een soort stuk wetgeving, maar in den beginne niet. En Lammers heeft destijds gezegd van:

“Nou, ik zal mij conformeren aan het standpunt zoals de Adviesraad dat inneemt, zoals het ook bij een gewone gemeenteraad werkt.”

Feitelijk was het een raad die hem alleen maar advies hoefde te verstrekken.

Zo vond die Adviesraad in Lelystad het niet verstandig om, zeg maar, via een soort decreet vanuit Lelystad over Almere te gaan regeren. En daarom is er hier in den beginnen een Adviescommissie geweest, een groep bewoners die ook officieel werden gekozen en die als Adviescommissie de Adviesraad van advies diende over zaken waar normaal gesproken hier een raad over zou hebben beslist. Dat heeft geduurd tot 1978.

In 1978 is hier de eerste Adviesraad gekozen. Toen was Lammers voorzitter van twee Adviesraden, één in Lelystad en één in Almere.

Bron: Batavialand te Lelystad, project Cultureel Flevoland, interview met Ed Belder, 12 juli 2005. 

Alle rechten voorbehouden