Cruquius, Nicolaas Samuelsz. (eigenlijk: Nicolaas Kruik; Delft 2 dec. 1678 - Spaarndam 5 feb. 1754), waterbouwkundige, cartograaf. Was aanvankelijk landmeter, sinds 1733 belast met het toezicht op de uitwateringswerken in het Hoogheemraadschap van Rijnland. Maakte een ontwerp voor droogmaking van het Haarlemmermeer en een plan voor doorgraving van de Hoek van Holland. Kreeg voorts bekendheid door zijn kaart van het Hoogheemraadschap van Delfland. Van zijn geschriften noemen we: Rapport van den professoren 's Gravesande en Wittichius en van den landmeter Cruquius, wegens haare gedaane inspectie van de Merwede van Gorinchem af beneedenwaarts, en wegens de voorgeslagen middelen tot voorkoming van inundatiën (1730). Naar hem is genoemd het in 1846 in gebruik genomen stoomgemaal bij Heemstede, sinds 1934 ingericht als museum. Zie ook: Johan Godtlieb Bijl, Z.W. Sneller. Ref.: JCBG, WND, WP7.