Redactie
In sommige gedeeltes heerst vrede. Of is het vredig. En ja, soms is het ook oorlog. Begin 2007 vielen de Nederlanders bijna in Uruzgan. Toen was het echt oorlog. Vrede is wanneer je een patrouille doet en een dorp is rustig. Mensen doen hun dingetje. Ja, dan heb je een vredig moment.
In de Tweede Wereldoorlog in Nederland heb je ook die periodes gehad. We zijn bezet geweest, maar lokaal ging het leven door. Mensen bakten hun brood, zaten in de zon met mooi weer, noem maar op. En wist jij in 1940 het einde van de oorlog? Voor Afghanistan zou ik ook geen einddatum kunnen noemen. Een begindatum? Wel van de westerse inmenging natuurlijk. Maar ja, een begindatum van de oorlog… Er zijn zoveel oorlogen in Afghanistan met een begin en een eind. Met de binnenkomst van de Russen begon er een oorlog, met het weggaan van de Russen eindigde er een oorlog.
Wanneer is het oorlog in Afghanistan? ’s Zomers meer dan ’s winters. Eigenlijk leef je altijd in een staat van alertheid. Er is elke dag wel iets in Afghanistan. Het is niet zo dat er een hele week niets gebeurt en dan plotseling een felle oorlogsstrijd. Nee, er is elke dag wel wat gaande. Sowieso komt er elke dag geweld voor. Of een bomaanslag, of een bergbom, of een aanval op forces, of het intimideren of doden van burgers door de Taliban of foreign fighters. Dat heb je elke dag.
Verder heb je natuurlijk ook dat Nederlandse troepen medische zorg doen, ook voor de Afghanen. Dus dat krijg je er ook nog bij: verkeersongelukken, slachtoffers van huiselijk geweld, complexe zwangerschappen, gewonden, doden. Dus er is altijd wel wat te doen, maar om specifiek te zeggen ‘dit is het begin of het eind van oorlogshandelingen’, je weet het nooit.
In het ene dorp staan de kinderen te zwaaien naar je en in het tweede dorp verdwijnen plotseling alle kinderen en vrouwen en dan wordt er op je geschoten. Of je onderhandelt met iemand en je gaat als vrienden uit elkaar. En op de dorpslijn hoor je het suizen van een kogel en je ziet in je achteruitkijkspiegel de goede man waarmee je net thee hebt gedronken op je schieten. Dat gebeurt.
Het is moeilijk om te zeggen wanneer het oorlog is in Afghanistan. Het is evenmin goed mogelijk om te zeggen wanneer het vrede is in Afghanistan. Dat is een complex verhaal, niemand weet het. Vrede zou zijn wanneer mensen individuele vrijheid hebben teruggevonden, naar scholen kunnen gaan, gedachten kunnen uitspreken, hun mening kunnen delen met anderen en in vrijheid kunnen leven. Dan is het vrede in Afghanistan. Zover is het nog lang niet. Persoonlijk denk ik dat het een kwestie is van jaren, tientallen jaren.