Carel de Rat is in de tentoonstelling 'Schipbreuk' een fictief personage dat op het schip Batavia verblijft. Als zwarte rat, ofwel scheepsrat, is hij een veelgeziene gast in havens, pakhuizen en op schepen. Oorspronkelijk afkomstig uit Zuidwest India heeft zijn soort zich sinds de Romeinse tijd via handelsroutes verspreid over de hele wereld. Carel is een alleseter, is snel, hij kan goed klimmen en springen, maar houdt niet van zwemmen. Carel heeft één nare eigenschap: hij verspreidt de pest, een dodelijke ziekte.